Kto nie kocha Internetu? Codziennie korzystamy z mediów społecznościowych, robimy zakupy w e-sklepach, szukamy informacji o firmach i usługach, czytamy wiadomości lub szukamy rozrywki. Do łączenia z Internetem używamy różnych urządzeń – komputerów, laptopów, tabletów, telefonów i smart TV.
Jak bardzo chronimy naszą prywatność i anonimowość przy codziennym korzystaniu z Internetu? Jakie dane na nasz temat przechowuje odwiedzana witryna lub aplikacje, z których korzystamy?
W artykule skupimy się na prywatności, anonimowości i bezpieczeństwie w sieci z perspektywy VPN. Będziemy stopniowo odpowiadać na pytania:
- Co oznacza skrót VPN?
- Do czego służy VPN?
- Czy ta usługa jest odpowiednia dla osób prywatnych, czy tylko dla firm?
- Jakich dostawców VPN polecamy osobom prywatnym?
- Jakie są możliwości dla firm?
Czym jest i jak działa VPN?
VPN to skrót z angielskiego „Virtual Private Network” – wirtualna sieć prywatna. Na początku była używana głównie przez firmy. Umożliwiała bezpieczne połączenie z siecią firmową, dzięki czemu pracownicy mogli pracować z domu, oddziałów lub hoteli w podróży służbowej. Dziś VPN używane jest do ochrony bezpieczeństwa i prywatności w Internecie również w domach.
Różnica w usługach VPN dla osób prywatnych i firm polega na używanej technologii VPN. Do celów prywatnych używany jest VPN ze zdalnym dostępem do prywatnej sieci dostawcy. W przypadku firm stosuje się bardziej złożone intranetowe lub ekstranetowe rozwiązania typu site-to-site, w których firmy korzystają z dedykowanych serwerów VPN lub dedykowanych adresów IP.
Po rejestracji u dostawcy, potrzebujesz aplikacji VPN aby wejść do Internetu. Odwiedzanie stron z Twojego urządzenia nie odbywa się wtedy bezpośrednio, a jest przekierowywane przez serwer VPN. Co to oznacza z perspektywy ochrony?
- Ukrywając adres IP Twojego urządzenia, odwiedzane strony widzą (lub zapisują) tylko adres IP serwera VPN.
- Transfer danych z i do Twojego urządzenia zostaje zaszyfrowany.
Takie połączenie gwarantuje większą prywatność w Internecie. Oto kilka praktycznych sytuacji, w których możesz wykorzystać VPN.
Przykłady wykorzystania VPN
Anonimizacja adresu IP
Adres IP to unikatowy numer w określonej formie. Jest przypisywany każdemu urządzeniu podłączonemu do Internetu. Na jego podstawie można zidentyfikować obszar geograficzny, z którego urządzenie jest połączone z Internetem oraz dane dostawcy Internetu. Dane adresu IP są publicznie dostępne w różnych bazach danych Whois.
Wiele witryn przechowuje adresy IP w logach odwiedzin strony. Przy korzystaniu z VPN zamiast Twojego adresu IP przechowywany jest adres serwera. Twoje połączenie internetowe jest więc anonimowe, ponieważ większość płatnych usług VPN nie prowadzi rejestrów adresów IP i nie udostępnia ich stronom trzecim.
Swobodniejszy dostęp do zablokowanych treści
Niektóre usługi sieciowe są powiązane z Twoją lokalizacją. Musisz mieć poprawny adres IP, aby otrzymać do nich dostęp. Na przykład wiadomo, że Google oraz Facebook są zablokowane w Chinach, co można ominąć za pomocą VPN. Dotyczy to również audycji online i archiwów różnych stacji telewizyjnych.
Chcesz obejrzeć Hokejowe Mistrzostwa Świata na urlopie za granicą? Nie jest to możliwe: ČT udostępni Ci takie treści tylko w Republice Czeskiej. Chcesz obejrzeć najnowsze odcinki Doctor Who w BBC? BBC ogranicza nadawanie do Wielkiej Brytanii. Jeśli masz VPN i zmienisz lokalizację, będzie to dla Ciebie dostępne.
Bezpieczeństwo w publicznych sieciach WiFi
Jeśli podłączysz się do publicznej sieci Wi-Fi na przykład w hotelu i zalogujesz się do konta bankowego, lub e-sklepu, sprytny haker podłączony do tej samej sieci może przechwycić i wykorzystać Twoje dane. Przy połączeniu VPN dane przesyłane z urządzenia na serwer VPN zostają zaszyfrowane i dopiero potem przesłane na stronę. Wtedy już hakerzy są bezsilni. Musieliby złamać szyfrowanie.
Na co zwracać uwagę przy wyborze VPN?
Przekonało Cię większe bezpieczeństwo i prywatność w Internecie dzięki VPN? Na co powinieneś zwrócić uwagę przy wyborze dostawcy usług VPN?
- Liczba dostępnych serwerów VPN: połączenie VPN bywa wolniejsze od standardowego połączenia internetowego. Wynika to z liczby serwerów i użytkowników oraz odległością serwerów od Ciebie. Więcej serwerów zwykle oznacza mniej spowolnień.
- Prędkość połączenia VPN: do czego potrzebujesz VPN? Zwróć uwagę na prędkość przy przesyłaniu strumieniowym, pobieraniu lub wysyłaniu dużych plików lub połączeniu wielu urządzeń jednocześnie.
- Ile urządzeń można podłączyć jednocześnie: Planujesz połączyć przez VPN wszystkie urządzenia w domu?
- Typy urządzeń.
- Systemy operacyjne.
- Liczba odblokowanych usług przesyłania strumieniowego: połączenie VPN może nie gwarantować odblokowania każdej usługi przesyłania strumieniowego. Sprawdź wcześniej, które usługi dostawca może odblokować.
- Użyte szyfrowanie.
- Ochrona prywatności: Czy dostawca VPN rejestruje wizyty na stronach przez Twój adres IP, czy też stosuje „No Log Policy”? Czy Twoje dane mogą zostać udostępnione podmiotom trzecim na żądanie?
- Dostępność obsługi klienta.
Którego dostawcę VPN wybierzesz?
W następnych akapitach przedstawimy Ci najpopularniejszych na świecie dostawców VPN.
NordVPN
NordVPN istnieje na rynku od 2012 roku, a jego właścicielem i zarządcą jest Tefincom S.A. z siedzibą w Panamie. Serwis ma ponad 12 milionów użytkowników na całym świecie.
- Liczba dostępnych serwerów VPN: 5563 w 58 krajach, z czego 27 na Słowacji i 57 w Czechach.
- Prędkość połączenia VPN: W aplikacji NordVPN dostępna jest opcja „Quick Connect” automatycznie wybierająca optymalny serwer (najbliższy, najmniej używany). Prędkość pozwala na swobodne przeglądanie stron, pobieranie plików i przesyłanie strumieniowe.
- Ile urządzeń można jednocześnie podłączyć: 6.
- Typy urządzeń: komputery, tablety, smartfony, smart TV, routery i inne.
- Systemy operacyjne: Windows, macOS, Android, iOS (automatyczna konfiguracja) i Linux (konfiguracja ręczna).
- Stosowane szyfrowanie: AES-256.
- Używane protokoły VPN: OpenVPN, IKEv2/IPsec, WireGuard, PPTP.
- Ochrona prywatności: No Log Policy (Twój adres IP nie jest rejestrowany i udostępniany osobom trzecim), VPN Kill Switch (w przypadku awarii połączenia VPN, Twoje urządzenia mają zablokowany dostęp do strony), DNS Leaks (ochrona przed przypadkowym użyciem serwerów DNS poza sieciami VPN), Onion Over VPN (wejście do sieci VPN w losowym punkcie, sekwencyjne szyfrowanie i deszyfrowanie, wyjście w losowym punkcie sieci).
- Dostępność obsługi klientów: 24/7 chat, e-mail.
- Abonamenty/pakiety: Miesięczne, roczne, dwuletnie i trzyletnie. 30 dniowa gwarancja zwrotu pieniedzy.
- Inne usługi: Rozszerzenie do przeglądarek internetowych Firefox i Chrome.
Dla firm przeznaczona jest usługa NordVPN Teams obejmująca dedykowaną infrastrukturę VPN: serwery VPN przeznaczone tylko dla Twojej firmy oraz przypisane statyczne adresy IP na serwerach. Dzięki temu do systemów firmy uzyskasz dostęp tylko przez połączenie VPN z urządzeniami o dedykowanych statycznych adresach IP.
Oferta dla firm może mieć niższą cenę w porównaniu z osobą prywatną, jest łatwiejsza w zarządzaniu i ma przydzielonego asystenta, który udzieli pomocy przy ewentualnych problemach.
CyberGhost VPN
- Liczba dostępnych serwerów VPN: 6830 w 90 krajach, z czego 10 na Słowacji i 33 w Czechach.
- Szybkość połączenia VPN: wystarczająca do normalnego przeglądania, pobierania plików i przesyłania strumieniowego.
- Ile urządzeń można jednocześnie podłączyć: 7
- Typy urządzeń: komputery, tablety, smartfony, smart TV, routery i inne.
- Systemy operacyjne: Windows, MacOS, iOS, Android, Linux.
- Używane szyfrowanie: AES-256.
- Używane protokoły VPN: OpenVPN, WireGuard® (na podstawie aktywności, CyberGhost automatycznie ocenia, który protokół jest dla Ciebie optymalny)
- Ochrona prywatności: No Log Policy, Automatic Kill Switch, DNS i IP Leak Protection.
- Dostępność obsługi klientów: 24/7 chat, e-mail.
- Abonamenty/pakiety: miesięczne, roczne, dwuletnie i trzyletnie. 45-dniowa gwarancja zwrotu pieniędzy za trzyletnią subskrypcję.
- Inne usługi: Rozszerzenie do przeglądarek internetowych Firefox i Chrome (tylko niektóre funkcje są dostępne w wersji darmowej, pełna funkcjonalność w wersji płatnej). Możliwość zakupu dedykowanego adresu IP.
CyberGhost S.A. powstał w 2011 roku w Rumunii, dziś posiada zespoły ekspertów IT w Rumunii i Niemczech. Świadczy swoje usługi ponad 36 milionom użytkowników na całym świecie.
Namecheap VPN
- Liczba dostępnych serwerów VPN: ponad 1000, 75+ lokalizacji
- Szybkość połączenia VPN: wystarczająca do normalnego przeglądania, pobierania plików i przesyłania strumieniowego.
- Ile urządzeń można jednocześnie podłączyć: 5.
- Typy urządzeń: komputery, tablety, smartfony, smart TV, routery i inne.
- Systemy operacyjne: Windows, MacOS, iOS, Android.
- Używane szyfrowanie: Nie określono na stronie.
- Używane protokoły VPN: Nie określono na stronie.
- Ochrona prywatności: aktywność w Internecie nie jest rejestrowana, ale rejestrowana jest liczba połączeń i ilość przesyłanych danych (ze względów technicznych, aby zapewnić wymaganą prędkość sieci), Kill Switch, DNS leak Protection.
- Dostępność obsługi klienta: czat 24/7.
- Abonamenty/pakiety: Miesięczne, roczne i trzyletnie. 30-dniowa gwarancja zwrotu pieniędzy przy zakupie online (bezpłatny 14-dniowy okres próbny dostępny przy zakupie za pośrednictwem iTunes lub Google Play Store). Niższe ceny w porównaniu do innych usług.
- Inne usługi: Hosting, Domeny.
Namecheap jest firmą hostingową z siedzibą w Arizonie w USA. Oferuje również połączenie VPN.
ExpressVPN
- Liczba dostępnych serwerów VPN: 160 miejsc z serwerami w 94 krajach.
- Szybkość połączenia VPN: wystarczająca do normalnego przeglądania, pobierania plików i przesyłania strumieniowego.
- Ile urządzeń można jednocześnie podłączyć: 5
- Typy urządzeń: komputery, tablety, smartfony, smart TV, routery i inne.
- Systemy operacyjne: Windows, MacOS, iOS, Android, Linux (automatyczna konfiguracja dla każdego).
- Używane szyfrowanie: AES-256
- Używane protokoły VPN: PPTP, L2TP, SSTP, IKEv2, OpenVPN – na stronie znajduje się przejrzysta tabela, które serwery używają jakich protokołów, nie wszystkie protokoły są zawsze dostępne.
- Ochrona prywatności: No Log Policy, Network Lock (w przypadku awarii połączenia VPN, Twoje urządzenia zablokują dostęp do sieci, w przypadku urządzeń mobilnych i smart TV potrzebne są ustawienia ręczne), DNS Leak Test i WebRTC Leak Test oraz Split Tunneling.
- Dostępność obsługi klienta: czat 24/7.
- Abonamenty/pakiety: Miesięczne, półroczne i roczne. 30-dniowa gwarancja zwrotu pieniedzy.
- Inne usługi: Rozszerzenie do przeglądarek internetowych Firefox i Chrome.
Właścicielem usługi jest ExpressVPN z siedzibą na Brytyjskich Wyspach Dziewiczych.
Ivacy VPN
- Liczba dostępnych serwerów VPN: ponad 2000, ponad 100 różnych lokalizacji, z czego 20 w Czechach.
- Szybkość połączenia VPN: wystarczająca do normalnego przeglądania, pobierania plików i przesyłania strumieniowego.
- Ile urządzeń można jednocześnie podłączyć: 10
- Typy urządzeń: komputery, tablety, smartfony, smart TV, routery i inne.
- Systemy operacyjne: Windows, MacOS, iOS, Android, Linux
- Używane szyfrowanie: 256-bitowe.
- Używane protokoły VPN: TCP, UDP, L2TP, IKEV i inne.
- Ochrona prywatności: Zero Log Policy, Internet Kill Switch, Secure Wi-Fi, IPv6 Leak Protection, DDoS Protection i Split Tunneling.
- Dostępność obsługi klienta: 24/7 czat, e-mail.
- Abonamenty/pakiety: Miesięczne, dwuletnie. 30-dniowa gwarancja zwrotu pieniędzy dla wszystkich pakietów.
- Inne usługi: Rozszerzenie do przeglądarek internetowych Firefox, Edge i Chrome – w wersji bezpłatnej. Możliwość zakupu dedykowanego adresu IP, obsługi P2P, dedykowanej aplikacji KODI VPN jako rozszerzenia popularnej aplikacji do przeglądania wideo KODI.
Właścicielem i administratorem usługi Ivacy VPN jest singapurska firma PMG. Istnieje na rynku od 2007 roku. W 2010 roku jako pierwsza udostępniła usługę Split Tunneling, która pozwala na pełną kontrolę nad tym, jakie dane przesyłane są przez Twojego dostawcę Internetu, a które przez VPN. W 2019 roku została uznana za najszybszą sieć VPN w rankingu ProPrivacy.com. Ivacy VPN jest używany przez ponad 500 000 prywatnych użytkowników i ponad 1000 firm.
Norton Secure VPN
- Liczba dostępnych serwerów VPN: Serwery znajdują się w 30 krajach, w 79 miejscach.
- Szybkość połączenia VPN: wystarczająca do normalnego przeglądania, pobierania plików i przesyłania strumieniowego.
- Ile urządzeń można jednocześnie podłączyć: 1-10.
- Typy urządzeń: komputery, tablety, smartfony.
- Systemy operacyjne: Windows, Android, MacOS i iOS.
- Używane szyfrowanie: szyfrowanie AES-256 na poziomie szyfrowania bankowego, umożliwia bezpieczne surfowanie po publicznych sieciach WiFi lub sieciach niezabezpieczonych.
- Używane protokoły VPN: OpenVPN, IPsec.
- Ochrona prywatności: No Log Policy (Twój adres IP nie jest rejestrowany i nie jest udostępniany osobom trzecim).
- Dostępność obsługi klienta: czat 24/7, formularz kontaktowy, telefoniczna – w języku angielskim. Instrukcje i fora w języku czeskim lub słowackim.
- Abonamenty/Pakiety: Roczna subskrypcja z automatycznym odnowieniem.
- Inne usługi: Oprócz bezpiecznego połączenia za pośrednictwem Norton Secure VPN, możesz skorzystać z rozszerzenia Norton 360 Deluxe, które chroni Twoje urządzenie przed złośliwym oprogramowaniem, wirusami, ransomware i innymi zagrożeniami. Usługa umożliwia zarządzanie hasłami i zapewnia 50 GB miejsca na dane w chmurze (tylko Windows). Zapewnia również kontrolę rodzicielską, firewall i usługę SafeCam dla komputerów z systemem Windows. Usługa jest dodatkowo płatna.
NortonLifeLock jest globalną firmą zajmującą się bezpieczeństwem w Internecie. Oprócz ochrony urządzeń w przed spyware, wirusami, ransomware i malware, dzięki Norton Secure VPN chroni też prywatność i tożsamość w Internecie. Z usług korzysta ponad 50 milionów użytkowników.
Windscribe VPN
- Liczba dostępnych serwerów VPN: Serwery znajdują się w 63 krajach w wersji płatnej, a w wersji darmowej w 11.
- Szybkość połączenia VPN: wystarczająca do normalnego przeglądania, pobierania plików i przesyłania strumieniowego. Cruise Control (automatyczne połączenie z najbliższym i najmocniejszym serwerem).
- Ile urządzeń można jednocześnie podłączyć: Nieograniczona ilość.
- Typy urządzeń: komputery, tablety, smartfony, routery.
- Systemy operacyjne: Windows, MacOS, iOS, Android, Linux.
- Używane szyfrowanie: AES-256.
- Używane protokoły VPN: IKEv2, OpenVPN, SOCKS5 (możliwość generowania plików konfiguracyjnych w wersji płatnej).
- Ochrona prywatności: Brak rejestrowanej aktywności w Internecie, rejestrowana jest ilość przesłanych danych i data ostatniego użycia – w celu kontroli limitu dla bezpłatnych użytkowników. Firewall, Kill Switch, IPv6 i DNS leak protection, Split Tunneling (możliwość wyboru, które dane będą przesyłane przez połączenie VPN, a które przez zwykłe połączenie internetowe). Możliwość korzystania z list zablokowanych reklam i złośliwego oprogramowania poprzez system R.O.B.E.R.T.
- Dostępność obsługi klienta: czat i system ticketowy.
- Subskrypcje/Pakiety: Miesięczne lub roczne. Subskrypcje „szyte na miarę” — wybierasz serwisy, które chcesz udostępnić.
- Inne usługi: Rozszerzenie do przeglądarek internetowych Firefox i Chrome. Możliwość zakupu dedykowanego adresu IP. Możliwość wykupienia pakietu dla zespołu.
Dostawcą Windscribe VPN jest firma Windscribe Limited z siedzibą w Ontario w Kanadzie. Usługa jest bezpłatna dla użytkowników zużywających do 10 GB danych miesięcznie, do większego zużycia danych można wykupić abonament.
Podsumowanie
Jeśli chcesz chronić swoją prywatność w Internecie, zalecamy zakup VPN. Dostawcy połączeń VPN zazwyczaj gwarantują ścisłe No Log Policy — Twoja aktywność w Internecie i połączenia internetowe nie są rejestrowane.
Podstawowa lekcja ekonomii to „There is no free lunch” – nie ma nic za darmo. Oznacza to, że jeśli oferowane są ci bezpłatne usługi, poszukaj w tym jakiegoś haczyka. Dostawcy VPN muszą zarządzać globalną siecią serwerów, aktualizować swoje aplikacje i protokoły bezpieczeństwa oraz pomagać klientom poprzez obsługę klienta. W związku z tym nie są w stanie świadczyć swoich usług szerokiemu gronu klientów całkowicie bezpłatnie.
Na przykład w badaniu An Analysis of the Privacy and Security Risks of Android VPN Permission-enabled Apps kompleksowo przeanalizowano 283 aplikacje VPN dostępne za darmo w Google Play. 153 z nich, po instalacji, wymagało opłaty za usługi VPN poprzez abonament, a zatem ze względu na ograniczone środki finansowe na zakup całego kodu źródłowego, tylko 20 z nich zostało w pełni przetestowanych. Dogłębną analizę na poziomie kodu aplikacji skoncentrowano na:
- Weryfikacji, czy z poziomu kodu aplikacja VPN wymaga dostępu do wrażliwych danych w telefonie, takich jak dostęp do kontaktów, wiadomości, logów systemowych, w których mogą być przechowywane różne hasła itp. Badanie porównywało uprawnienia dostępu u popularnych aplikacji, darmowych i płatnych aplikacji VPN. Celem było sprawdzenie, czy dostęp do tych danych jest uzasadniony, czy też niepotrzebny i podejrzany z punktu widzenia bezpieczeństwa.
- Obecności bibliotek śledzących. Biblioteki te mogą być wykorzystywane do śledzenia aktywności w Internecie, a następnie do systemów reklamowych. Udowodniono, że nawet 75% darmowych aplikacji VPN korzysta z co najmniej jednej biblioteki śledzącej. 8% korzysta z ponad 5 bibliotek śledzących.
- Obecność złośliwego oprogramowania w kodzie aplikacji została przetestowana za pomocą otwartego skanera antywirusowego VirusTotal. Zastosowano ranking AV-rank. Udowodniono, że 38% darmowych aplikacji VPN zawiera co najmniej jedno złośliwe oprogramowanie, a AV-rank ponad 5 ma 4% aplikacji.
W badaniu sprawdzono też świadomość ludzi na temat możliwości niewłaściwego wykorzystania danych. Przeanalizowano oceny użytkowników i tylko 1% z nich oceniło aplikacje jako potencjalnie ryzykowne. Wielu użytkowników oceniło pozytywnie również aplikacje zawierające złośliwe oprogramowanie. Dlatego nie zawsze można polegać na ocenach użytkowników.
Dlatego naszą rekomendacją jest: Wybór sprawdzonej usługi VPN.
Wnioski
W naszym artykule porównaliśmy sześciu dostawców VPN. Wszystkie usługi oferowały ten sam poziom szyfrowania, a także te same protokoły transmisji, No Log Policy, ochronę przed awariami VPN i DNS leak.
Wszyscy dostawcy gwarantują zwrot pieniędzy w przedziale 30-45 dni i bezpłatne korzystanie z usługi do określonej ilości przesłanych danych. Zachęca to do wypróbowania usługi i zażądania zwrotu pieniędzy w przypadku niezadowolenia, na przykład co do prędkości.
Aplikacja VPN u wszystkich dostawców została dostosowana do różnych typów urządzeń i systemów operacyjnych. Nie każdy posiada automatyczną konfigurację dla wszystkich typów urządzeń i systemów operacyjnych. Oprócz ceny może to być dla Ciebie kluczową cechą. Na stronach internetowych można znaleźć tutoriale lub porady w formie często zadawanych pytań, a jeśli nie jesteś technicznym typem, dostępna jest również obsługa klienta.
To, co odróżnia usługi, to liczba urządzeń, które można jednocześnie połączyć z VPN. Ponadto warto zwrócić uwagę na liczbę użytkowników, serwerów i ich lokalizację co wpływa na obciążenie serwerów, a tym samym prędkość połączenia. Wszyscy dostawcy gwarantują, że możliwe jest normalne przeglądanie, pobieranie plików i przesyłanie strumieniowe. Pamiętaj jednak, że połączenie VPN jest zawsze nieco wolniejsze niż zwykłe połączenie internetowe.
Masz doświadczenie z VPN? Podziel się nim z nami w dyskusji.